CHỌC HÚT TINH TRÙNG TỪ MÀO TINH HOÀN QUA DA (PESA)
Tác giảNguyễn Xuân Đức Hoàng

Chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da (PESA) là một kỹ thuật lấy tinh trùng xâm lấn tối thiểu, thường được chỉ định cho các trường hợp vô tinh do tắc nghẽn (obstructive azoospermia). Thủ thuật này sử dụng một kim nhỏ, chọc qua da bìu vào thẳng mào tinh (thường là đầu mào tinh) để hút dịch. PESA có ưu điểm là đơn giản, nhanh chóng, có thể thực hiện dưới gây tê tại chỗ và thường được dùng kết hợp với tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI).

I. ĐẠI CƯƠNG

  Nguyên nhân vô sinh nam chiếm khoảng 40-50 % các cặp vợ chồng vô sinh do tinh trùng ít, tinh trùng di động kém, tinh trùng dị dạng, không có tinh trùng. Tỷ lệ vô sinh do không có tinh trùng chiếm 5-7 %. Nguyên nhân có thể là do nội tiết, do tinh hoàn và do tắc nghẽn.

  Chọc hút tinh trùng từ mào tinh hoàn qua da (PESA - Percutanous Epididymal Sperm Aspiration) là thủ thuật chọc hút tinh trùng từ mào tinh để lấy tinh trùng cho thụ tinh với noãn bằng kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn.

II. CHỈ ĐỊNH

  Các trường hợp không có tinh trùng do tắc nghẽn (OA)

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

- Các trường hợp không có tinh trùng không do tắc nghẽn.

- Các trường hợp không có tinh trùng do tắc nghẽn tại tinh hoàn

- Chống chỉ định khi người bệnh có các bệnh đang tiến triển như suy gan, bệnh tim mạch, tiểu đường, rối loạn đông máu, …

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

- Phẫu thuật viên là bác sĩ chuyên khoa Ngoại Tiết niệu - Nam học

- 1 bác sỹ phụ mổ

- 1 dụng cụ viên

- 1 chạy ngoài

- 1 bác sỹ gây mê và 1 phụ mê

2. Phương tiện, dụng cụ, thuốc

- Kẹp sát trùng, gạc vô khuẩn, dung dịch sát trùng, nước muối sinh lý, cốc đựng dung dịch sát trùng, máy ly tâm, kính hiển vi

- Kim tiêm (cỡ 23G), bơm tiêm 1 ml có chứa sẵn 0,3ml môi trường

- Môi trường dùng để lọc rửa Sperm Rinse (Vitrolife)

- Đĩa petri.

3. Người bệnh

- Người bệnh và gia đình được giải thích rõ trước mổ về tình trạng bệnh và tình trạng chung, về những khả năng phẫu thuật sẽ thực hiện, về những tai biến, biến chứng, di chứng có thể gặp do bệnh, do phẫu thuật, do gây mê, tê, giảm đau, do cơ địa của người bệnh.

- Nhịn ăn, thụt tháo, vệ sinh vùng phẫu thuật và toàn thân.

- Dùng kháng sinh dự phòng trước mổ.

- Hồ sơ người bệnh: xét nghiệm cơ bản, phim XQ ngực thẳng, siêu âm tinh hoàn, tinh dịch đồ nhất là người bệnh trẻ tuổi, biên  bản hội chẩn thông qua mổ, giấy tờ cam kết (phẫu thuật, sử dụng nội soi…).

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ bệnh án: Đầy đủ theo quy định Bộ Y tế.

2. Kiểm tra người bệnh: Đúng người ( tên, tuổi,…), đúng bệnh.

3. Vô cảm: Giảm đau bằng tiền mê hoặc mê tĩnh mạch, hoặc gây tê tại chỗ.

4. Thực hiện kĩ thuật

a. Tư thế: Người bệnh nằm ngửa, hoặc tư thế phụ khoa

b. Kĩ thuật:

- Sát khuẩn bộ phận sinh dục, bẹn đùi và tầng sinh môn.

- Trải toan vô khuẩn, hở vùng bìu để làm thủ thuật.

- Xác định và cố định mào tinh (lựa chọn bên mào tinh căng, to).

- Dùng kim tiêm chọc vuông góc vào mào tinh hoàn, vừa hút vừa kéo kim tiêm ra.

- Kiểm tra tinh trùng trong dịch chọc hút.

- Có thể chọc tại nhiều vị trí nếu cần thiết

- Dùng kháng sinh sau chọc hút.

VI. THEO DÕI

1. Trong mổ:

- Mạch, huyết áp người bệnh

- Nồng độ CO2 O2 trong máu qua SpO2 PetCO2.

- Các biến chứng trong mổ: Tổn thương mạch máu.

- Thời gian phẫu thuật.

2. Sau mổ: 

- Toàn trạng người bệnh: Tri giác, mạch, huyết áp, nhiệt độ.

- Tụ máu bìu, tràn dịch màng tinh hoàn

- Đau tinh hoàn và bìu bên mổ

- Thời gian nằm viện.

 

VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

 - Chảy máu, tụ máu bìu: điều trị nội khoa

 - Nhiễm trùng: cấy dịch, làm kháng sinh đồ, thay băng hàng ngày.

Liên hệ với tác giả:

  • Zalo
  • Phone

Bài viết liên quan

Đăng kí khám

Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời

Gửi yêu cầu