## Bước 1: Chẩn Đoán Thần Tốc - "Bắt Bệnh" Chính Xác Trong Vài Phút

Thời gian là vàng, đặc biệt với thể thiếu máu. Việc đầu tiên và quan trọng nhất là phải xác định chính xác đây là thể bệnh nào.

• Thăm khám và hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi về thời gian bắt đầu cương cứng, mức độ đau, tiền sử chấn thương, các bệnh đang mắc và các loại thuốc đang sử dụng. Việc khám lâm sàng sẽ đánh giá độ cứng, màu sắc, nhiệt độ của dương vật.

• Xét nghiệm khí máu thể hang: Đây là xét nghiệm then chốt và nhanh nhất để phân biệt hai thể bệnh. Bác sĩ sẽ dùng một cây kim nhỏ chọc vào thể hang để rút một mẫu máu nhỏ.

  • Nếu máu rút ra có màu đen sẫm, và kết quả phân tích cho thấy pO2​ < 30 mmHg, pCO2​ > 60 mmHg và pH < 7,25, đây chắc chắn là thể thiếu máu cần cấp cứu ngay.

  • Nếu máu có màu đỏ tươi như máu động mạch thông thường, đây là thể không thiếu máu.

• Siêu âm Doppler màu dương vật: Phương pháp này giống như một "bản đồ giao thông" của dòng máu trong dương vật.

  • Ở thể thiếu máu, siêu âm sẽ không thấy hoặc thấy rất ít dòng máu chảy trong động mạch thể hang.

  • Ở thể không thiếu máu, siêu âm cho thấy dòng chảy bình thường hoặc tăng cao, thậm chí có thể phát hiện chính xác vị trí lỗ rò động mạch.

Siêu âm Doppler dương vật

## Bước 2: Điều Trị - Cuộc Chạy Đua Với Thời Gian

Tùy thuộc vào thể bệnh đã được chẩn đoán, các phương pháp điều trị sẽ hoàn toàn khác nhau.

1. Phác đồ điều trị cương đau dương vật kéo dài THỂ THIẾU MÁU

Đây là một quy trình điều trị theo từng bước, bắt đầu từ biện pháp ít xâm lấn nhất

• Hút và rửa thể hang:
  • Sau khi gây tê tại chỗ, bác sĩ sẽ dùng kim chọc vào vật hang và hút hết máu ứ đọng ra ngoài. Mục tiêu là hút cho đến khi thấy máu đỏ tươi của động mạch bắt đầu chảy ra.
  • Tiếp theo, thể hang sẽ được tưới rửa bằng nước muối sinh lý (NaCl 0,9%) để làm sạch các chất chuyển hóa độc hại.
• Tiêm thuốc vào thể hang:
  • Nếu dương vật vẫn chưa mềm, bác sĩ sẽ tiêm trực tiếp các chất đồng vận alpha-adrenergic (phổ biến nhất là Phenylephrine) vào thể hang. Thuốc này có tác dụng làm co các động mạch nhỏ, giảm lượng máu chảy vào và giúp máu thoát ra dễ dàng hơn. Liều thuốc sẽ được tiêm nhắc lại mỗi 3-5 phút cho đến khi dương vật mềm hoàn toàn.
• Phẫu thuật tạo lỗ thông (Shunt):
  • Nếu sau 1 giờ điều trị bằng các biện pháp trên mà không hiệu quả, phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng.
  • Mục đích của phẫu thuật là tạo một "lối thoát hiểm" cho máu đang bị kẹt trong thể hang chảy sang các khu vực khác như quy đầu hoặc thể xốp. Có nhiều kỹ thuật phẫu thuật khác nhau (Winter, Ebbehoj, Al-Ghorab...).
  • Tuy nhiên, tỷ lệ phục hồi chức năng cương sau phẫu thuật thường thấp và phụ thuộc vào thời gian bị bệnh. Nếu tình trạng cương kéo dài trên 36 giờ, mô cương có thể đã bị tổn thương không thể hồi phục, phẫu thuật lúc này chủ yếu chỉ có tác dụng giảm đau.
• Đặt thể hang nhân tạo cấp cứu:
  • Trong những trường hợp đến quá muộn (thường sau 36-48 giờ), mô cương đã hoại tử, hoặc các phương pháp trên thất bại, các bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật đặt vật hang nhân tạo (cấy ghép dương vật). Đây là giải pháp cuối cùng để phục hồi khả năng quan hệ tình dục cho người bệnh.

Đặt thể hang nhân tạo - Giải pháp điều trị cuối cùng khi mô cương bị hoại tử

2. Phác đồ điều trị cương đau dương vật kéo dài THỂ KHÔNG THIẾU MÁU

Vì không phải là cấp cứu do thiếu máu, việc điều trị có thể được lên kế hoạch cẩn thận hơn.

• Điều trị bảo tồn:
  • Các biện pháp như chườm đá hoặc chèn ép nhẹ nhàng vào vùng đáy chậu có thể được áp dụng ban đầu, đặc biệt ở trẻ em. Nhiều trường hợp lỗ rò nhỏ có thể tự đóng lại.
• Nút động mạch chọn lọc (Embolization):
  • Đây là phương pháp hiệu quả và được ưu tiên nhất. Các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ luồn một ống thông siêu nhỏ từ động mạch đùi lên đến các động mạch cấp máu cho dương vật.
  • Khi xác định đúng vị trí lỗ rò qua hình ảnh chụp mạch, họ sẽ bơm vào đó các vật liệu đặc biệt (như gel bọt, cục máu đông tự thân...) để "bít" lỗ rò lại.
  • Ưu điểm của phương pháp này là can thiệp tối thiểu, bảo tồn tối đa chức năng cương (tỷ lệ thành công lên tới 89%).
• Phẫu thuật thắt lỗ rò:
  • Đây là một phẫu thuật khó, chỉ được thực hiện khi nút mạch thất bại hoặc có chống chỉ định. Phẫu thuật viên sẽ trực tiếp tìm và khâu thắt lỗ rò động mạch. Tuy nhiên, kỹ thuật này có nguy cơ gây rối loạn cương dương khá cao (khoảng 50%).

## Tiên Lượng Và Theo Dõi Sau Điều Trị

Sau khi điều trị thành công, người bệnh vẫn cần được theo dõi sát sao để đánh giá chức năng cương, phát hiện sớm nguy cơ xơ hóa dương vật và ngăn ngừa tái phát. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ rối loạn cương dương về sau một cách đáng kể.

Y học hiện đại đã có đầy đủ các phương pháp để chẩn đoán và điều trị hiệu quả bệnh lý cương đau dương vật kéo dài. Điều quan trọng nhất vẫn nằm ở người bệnh: hãy nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm và đừng ngần ngại tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia y tế.

Xem thêm: Cương đau dương vật kéo dài (phần 1): Tưởng bản lĩnh hóa ra cấp cứu nam khoa