Câu chuyện của nam bệnh nhân N.N.T, 20 tuổi, được cấp cứu thành công tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vừa qua là một lời cảnh tỉnh sâu sắc về tầm quan trọng của việc nhận biết sớm và hành động quyết liệt trước tình trạng nguy hiểm này.

I. TỪ CƠN ĐAU ĐỘT NGỘT ĐẾN CHẨN ĐOÁN DỄ GÂY NHẦM LẪN

Khoảng 17h ngày 28/09/2025, T., một chàng trai trẻ 20 tuổi, đột ngột cảm thấy đau dữ dội ở vùng tinh hoàn bên phải. Cơn đau ập đến bất ngờ, không hề có dấu hiệu báo trước. Lo lắng, gia đình đã đưa T. đến một bệnh viện đa khoa gần nhà. Tại đây, sau khi thăm khám, T. được chẩn đoán là viêm mào tinh hoàn và tràn dịch màng tinh hoàn phải, được chỉ định nhập viện để điều trị kháng sinh. Tuy nhiên, linh cảm của người nhà và tình trạng đau không thuyên giảm của bệnh nhân đã thôi thúc gia đình đưa ra một quyết định sáng suốt: xin chuyển đến Bệnh viện Đại học Y Hà Nội – một cơ sở y tế có chuyên khoa Nam học sâu rộng.

II. CUỘC CHẠY ĐUA VỚI "THỜI GIAN VÀNG" TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI

Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân tại Khoa Cấp cứu, các bác sĩ đã nhận thấy những dấu hiệu lâm sàng "kinh điển" của xoắn tinh hoàn: bệnh nhân tỉnh, không sốt, nhưng tinh hoàn phải bị treo cao hơn bình thường, xoay trục và ấn vào đau chói. Lập tức, siêu âm Doppler bìu được chỉ định khẩn cấp. Kết quả đã xác nhận nghi ngờ của các bác sĩ: "Hình ảnh theo dõi xoắn tinh hoàn phải... Tinh hoàn không thấy tín hiệu mạch trên siêu âm". Điều này có nghĩa là động mạch nuôi dưỡng tinh hoàn đã bị thừng tinh xoắn chặt, cắt đứt hoàn toàn nguồn máu đến nuôi dưỡng tinh hoàn. Chẩn đoán cuối cùng được đưa ra: "Xoắn tinh hoàn phải giờ thứ 7".

Mỗi phút trôi qua, nguy cơ hoại tử không thể phục hồi của tinh hoàn càng tăng lên. Nhận thức rõ điều này, một quy trình báo động đỏ cấp cứu được kích hoạt. Chỉ trong vòng 1 giờ sau khi nhập viện, bệnh nhân T. đã được đưa vào phòng mổ. Trong phẫu thuật, các bác sĩ ghi nhận tinh hoàn và mào tinh phải đã chuyển sang màu tím sẫm do thiếu máu, thừng tinh xoắn 1.5 vòng. Kíp phẫu thuật đã khẩn trương thực hiện tháo xoắn, phong bế và ủ ấm tinh hoàn. Sau 15 phút chờ đợi trong căng thẳng, kỳ tích đã xảy ra: tinh hoàn bắt đầu hồng trở lại một phần, dấu hiệu cho thấy nó vẫn còn khả năng được cứu sống. Quyết định bảo tồn tinh hoàn được đưa ra, đồng thời các bác sĩ đã tiến hành khâu cố định cả hai bên tinh hoàn vào bìu để ngăn ngừa nguy cơ tái phát trong tương lai. Ca mổ đã thành công, "viên ngọc quý" của chàng trai 20 tuổi đã được giữ lại một cách ngoạn mục.

Hình ảnh tinh hoàn phải bị xoắn trong mổ

BÀI HỌC RÚT RA VÀ KHUYẾN CÁO CỦA CHUYÊN GIA

Câu chuyện của T. là một ví dụ điển hình cho thấy sự nguy hiểm của xoắn tinh hoàn và tầm quan trọng của "thời gian vàng".

• Xoắn tinh hoàn là gì? Đây là hiện tượng thừng tinh (cuống của tinh hoàn, chứa mạch máu) bị xoắn lại, làm tắc nghẽn lưu thông máu đến tinh hoàn, gây đau và sưng. Nếu không được cấp cứu kịp thời, tinh hoàn sẽ bị hoại tử và phải cắt bỏ.
• "Thời gian vàng" chỉ có 6 giờ: Tỷ lệ cứu sống tinh hoàn là rất cao (trên 90%) nếu bệnh nhân được phẫu thuật trong vòng 6 giờ đầu tiên kể từ khi khởi phát cơn đau. Tỷ lệ này giảm xuống còn 50% sau 12 giờ và chỉ còn dưới 10% sau 24 giờ. Trường hợp của T. ở giờ thứ 7 là một cuộc chạy đua thực sự và may mắn đã mỉm cười.
• Dấu hiệu nhận biết sớm:
• Đau dữ dội, đột ngột ở một bên bìu.
• Bìu sưng, đỏ.
• Một bên tinh hoàn có vị trí cao hơn bình thường.
• Buồn nôn, nôn, đau bụng.

Từ ca bệnh này, các chuyên gia Nam học và Y học Giới tính, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đưa ra khuyến cáo khẩn cấp tới cộng đồng:

1.    Hành động ngay lập tức: Khi có bất kỳ dấu hiệu đau đột ngột nào ở vùng bìu, hãy coi đó là một cấp cứu y tế. Tuyệt đối không được chần chừ, không tự ý dùng thuốc giảm đau hay chờ đợi cơn đau tự qua đi.

2.    Đến đúng chuyên khoa: Hãy đến ngay các cơ sở y tế uy tín có chuyên khoa Nam học hoặc Ngoại Tiết niệu. Việc chẩn đoán nhầm với viêm mào tinh hoàn (một bệnh lý có triệu chứng tương tự nhưng điều trị nội khoa) có thể cướp đi "thời gian vàng" quý báu.

3.    Nâng cao nhận thức: Các bậc phụ huynh cần giáo dục con em mình, đặc biệt là ở lứa tuổi vị thành niên, không được ngại ngùng hay che giấu khi có các triệu chứng bất thường ở vùng kín. Sự chủ động chia sẻ thông tin có thể quyết định tương lai sức khỏe sinh sản của các em.

Sự phục hồi của bệnh nhân T. là niềm vui của đội ngũ y bác sĩ, nhưng cũng là một lời nhắc nhở nghiêm khắc. Nhận thức đúng và hành động nhanh chính là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe và tương lai của nam giới trước "kẻ thù thầm lặng" mang tên xoắn tinh hoàn.