Giãn tĩnh mạch tinh là gì?
Giãn tĩnh mạch tinh (Varicocele) là hiện tượng giãn bất thường của đám rối tĩnh mạch tinh nằm trong bìu. Tình trạng này tương tự như giãn tĩnh mạch chi dưới và có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Hình 1. Giãn tĩnh mạch tinh
Nguyên nhân dẫn đến giãn tĩnh mạch tinh
Nguyên nhân chính xác của giãn tĩnh mạch tinh không được biết rõ, nhưng có một số giả thuyết như: sự suy giảm chức năng của van trong tĩnh mạch, dẫn đến máu chảy ngược và gây ra áp lực tăng lên trong các tĩnh mạch, sự chèn ép từ bên ngoài vào hệ thống tĩnh mạch tinh do một số nguyên nhân như các khối u hay dị dạng giải phẫu.
Triệu chứng của giãn tĩnh mạch tinh
Hầu hết những người bị giãn tĩnh mạch tinh không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Đau hoặc cảm giác nặng ở bìu, đặc biệt là sau khi đứng hoặc ngồi lâu.
- Sờ hoặc nhìn thấy khối ở bìu: lùng nhùng như 1 búi giun
- Tinh hoàn bên giãn có thể giảm kích thước so với bên lành trong một số trường hợp
- Suy giảm khả năng sinh sản: như khó khăn khi thụ thai.
Chẩn đoán giãn tĩnh mạch tinh
Để chẩn đoán giãn tĩnh mạch tinh hoàn, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng và có thể sử dụng các phương pháp hình ảnh như siêu âm để xác định mức độ giãn của tĩnh mạch tinh. Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện nghiệm pháp Valsalva: Bệnh nhân đứng thẳng, hít vào sâu, bịt mũi và miệng lại và rặn để cố thở ra.
- Lâm sàng: Có thể chia làm 3 độ theo Dubin và Amelar (1970)
- Độ 1: Sờ thấy búi tĩnh mạch giãn khi làm nghiệm pháp Valsalva
- Độ 2: Sờ thấy búi tĩnh mạch khi nghỉ ngơi nhưng không nhìn thấy
- Độ 3: Búi tĩnh mạch giãn có thể sờ và nhìn thấy khi nghỉ ngơi
- Chẩn đoán hình ảnh: Siêu âm bẹn bìu thường được chỉ định để đánh giá tình trạng tĩnh mạch tinh giãn cũng như cung cấp thông tin về tinh hoàn 2 bên
Điều trị giãn tĩnh mạch tinh như thế nào?
Thông thường, giãn tĩnh mạch tinh không có chỉ định điều trị bắt buộc. Điều trị giãn tĩnh mạch tinh phụ thuộc vào mức độ giãn có thể bao gồm:
- Theo dõi: Nếu giãn tĩnh mạch tinh hoàn không gây ra triệu chứng hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi tình trạng mà không cần điều trị ngay.
- Phẫu thuật: Trường hợp giãn tĩnh mạch tinh hoàn gây đau hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, phẫu thuật có thể được xem xét. Phẫu thuật thường bao gồm việc thắt hoặc cắt bỏ các tĩnh mạch bị giãn.
- Nút mạch qua da: Đây là một phương pháp ít xâm lấn, trong đó bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ để đưa một chất làm tắc tĩnh mạch bị giãn, tuy nhiên tỷ lệ tái phát và thất bại của phương pháp này còn cao.
Hình 2. Phẫu thuật thắt tĩnh mạch tinh giãn
Biến chứng của giãn tĩnh mạch tinh
Nếu không được điều trị, giãn tĩnh mạch tinh hoàn có thể dẫn đến các biến chứng như:
- Vô sinh: Giãn tĩnh mạch tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng, gây khó khăn trong việc thụ thai.
- Teo tinh hoàn: Các tĩnh mạch bị giãn có thể làm giảm kích thước của tinh hoàn do thiếu máu cung cấp.
- Đau mãn tính: Tình trạng này có thể gây ra đau kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Xem thêm: Giãn tĩnh mạch tinh: Nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị.
